Nhiều bậc cha mẹ quá chú trọng vào thành tích học tập của con cái mà quên đi trí tuệ cảm xúc (EQ), thứ đóng vai trò lớn trong thành công sau này của con. Khoa học cho thấy những đứa trẻ có kết quả test EQ cao có xu hướng tham gia nhiều hơn vào các hoạt động, có các mối quan hệ tốt hơn và đạt điểm cao hơn. Khi trưởng thành, người có trí tuệ cảm xúc cao cũng có xu hướng có những mối quan hệ chất lượng, cải thiện sức khỏe tinh thần và có cuộc sống năng động hơn. Vậy đâu là đặc điểm của người có EQ cao? Hãy cùng bài viết tìm hiểu về EQ để hiểu hơn về chỉ số này nhé!
EQ là gì?
EQ là từ viết tắt của cụm từ Emotional Quotient, hay còn gọi là trí tuệ cảm xúc, được hiểu là khả năng nhận biết và kiểm soát cảm xúc, suy nghĩ của bản thân và những người xung quanh. Vì vậy, trí tuệ cảm xúc là chỉ số để đo lường trí tuệ cảm xúc của một người và là yếu tố quyết định hành vi của một người.
Theo nghiên cứu, những người có trí tuệ cảm xúc cao thường là người chịu được áp lực và giải quyết mọi việc một cách bình tĩnh. Họ cũng là người sống tình cảm, biết kiềm chế cảm xúc và dễ đồng cảm với người khác.
Vậy thế nào là biểu hiện của một người có EQ cao?
Đặc điểm của người có EQ cao bạn nên biết
Sau đây là một số đặc điểm để bạn nhận biết mình hay những người xung quanh có phải là người có chỉ số EQ cao hay không.
Chú ý đến cảm xúc của chính mình
Nhà tâm lý học và tác giả Daniel Goleman xác định khả năng tự nhận thức là một trong những thành phần chính của trí tuệ cảm xúc. Tự nhận thức bao gồm khả năng nhận biết cảm xúc, tâm trạng, cảm giác. Một phần của sự tự nhận thức cũng bao gồm việc hiểu cảm xúc và tâm trạng của mình ảnh hưởng đến người khác như thế nào. Khả năng theo dõi trạng thái cảm xúc của chính mình là một yêu cầu cơ bản của trí tuệ cảm xúc.
Hiểu cảm giác của người khác
Đồng cảm cũng là một trong những yếu tố chính của trí tuệ cảm xúc. Nó liên quan đến khả năng hiểu được cảm xúc của người khác. Để tương tác với những người khác trong nhiều lĩnh vực của cuộc sống, chẳng hạn như nơi làm việc hoặc trường học, bạn cần phải hiểu cảm giác của họ. Nếu một đồng nghiệp đang khó chịu hoặc thất vọng, việc biết anh ấy đang cảm thấy thế nào có thể giúp bạn biết cách phản ứng phù hợp.
Có khả năng điều chỉnh cảm xúc
Thật tuyệt khi biết cảm xúc của bạn, nhưng sẽ chẳng ích gì nếu bạn không thể sử dụng kiến thức đó để điều chỉnh chúng. Những người có trí tuệ cảm xúc cao suy nghĩ trước khi hành động theo cảm xúc của họ. Họ nhạy cảm với cảm xúc của mình, nhưng họ không để cảm xúc chi phối hành động của mình.
Có kỹ năng xã hội tốt
Những người có trí tuệ cảm xúc cao thường có kỹ năng xã hội mạnh mẽ, có thể một phần là do họ rất nhạy cảm với cảm xúc của chính họ và của người khác. Họ biết cách làm việc hiệu quả với mọi người, đầu tư vào việc duy trì các mối quan hệ xã hội lành mạnh và giúp đỡ những người xung quanh thành công.
Cởi mở và có thể thảo luận về cảm xúc của mình với người khác
Những người có trí tuệ cảm xúc cao không chỉ hiểu cảm xúc mà còn biết cách thể hiện chúng một cách phù hợp.
Ví dụ, bạn vừa có một ngày đặc biệt tồi tệ. Bạn mệt mỏi, thất vọng và tức giận với kết quả của một cuộc họp quan trọng.
- Bày tỏ cảm xúc của bạn một cách không thích hợp có thể bao gồm tranh cãi với vợ/chồng khi về đến nhà hoặc gửi cho sếp một email đau buồn.
- Một phản ứng cảm xúc phù hợp hơn sẽ là thảo luận về sự thất vọng của bạn với bạn đời của bạn. Hoặc bạn có thể giải tỏa căng thẳng bằng cách chạy bộ hoặc tập thể dục.
Xác định chính xác nguyên nhân gốc rễ của cảm xúc của họ
Hãy tưởng tượng rằng bạn đang rất thất vọng hoặc khó chịu với đồng nghiệp của mình. Khi bạn đánh giá cảm xúc của chính mình, hãy phân tích điều gì khiến bạn khó chịu.
Bạn tức giận vì cách cư xử của đồng nghiệp hay cơn giận của bạn bắt nguồn từ sự thất vọng và áp lực tiềm ẩn từ một người sếp đang đặt quá nhiều công việc và trách nhiệm lên vai bạn? Những người có trí tuệ cảm xúc cao có thể nhìn vào một tình huống và xác định nguồn cảm xúc thực sự của họ.
Điều này nghe có vẻ là một nhiệm vụ dễ dàng, nhưng thực tế là đời sống tình cảm của chúng ta rất phức tạp. Việc xác định chính xác nguồn gốc của một cảm xúc có thể khó khăn, đặc biệt nếu bạn đang đối phó với những cảm xúc mạnh mẽ như tình yêu và sự tức giận.
Một số biểu hiện của trẻ có trí tuệ cảm xúc thấp
Thông thường, trí tuệ cảm xúc được cải thiện khi cha mẹ nhận ra và hỗ trợ con cái ngay từ khi còn nhỏ. Vậy cha mẹ có thể dựa vào những triệu chứng nào để nhận biết trẻ có trí tuệ cảm xúc thấp? Theo các chuyên gia, trẻ có chỉ số cảm xúc kém thường có những phản ứng sau:
Dễ cáu giận – la hét
Thông thường, ở trẻ nhỏ, khi có điều gì không vui sẽ có xu hướng nổi cáu, la hét, tức giận, v.v. Tuy nhiên, một số chuyên gia tâm lý cho rằng, nếu tình trạng này không dần được cải thiện khi trẻ lớn lên thì có thể chỉ số cảm xúc của trẻ thấp. Vì những đứa trẻ có trí tuệ cảm xúc thấp thường khó kiểm soát cảm xúc của mình và luôn hành xử theo ý mình muốn, không quan tâm đến những người xung quanh.
Tính ích kỷ
Ích kỷ cũng là một biểu hiện phổ biến của trẻ có trí tuệ cảm xúc thấp. Bởi lẽ, những đứa trẻ này thường gặp khó khăn trong việc xác định và hiểu cảm xúc của người khác. Vì vậy, trẻ thường dễ có những hành vi, lời nói, cử chỉ… làm tổn thương người khác. Ngoài ra, trẻ thường cho rằng mình là nhất, luôn nhận được sự quan tâm, chăm sóc của người khác.
Luôn gay gắt trước những lời chỉ trích
Mặc dù, hầu hết trẻ em đều thích được người khác khen ngợi, nhưng việc trẻ có cảm xúc tiêu cực hoặc phản ứng quá gay gắt trước những lời chỉ trích là không đúng. Ngoài ra, đây cũng được coi là biểu hiện phổ biến của trẻ có trí tuệ cảm xúc kém. Vì trẻ chưa biết đánh giá bản thân và không thể chấp nhận lời phê bình của người khác.
+7 Thói quen và kỹ năng xã hội đáng học hỏi của người EQ cao
Có lòng tự trọng mạnh mẽ
Lòng tự trọng không ổn định là nguồn gốc của sự khó xử trong xã hội.
Một nghiên cứu năm 2016 do nhà thần kinh học Valentina Paz dẫn đầu đã chỉ ra rằng những người có lòng tự trọng thấp thường khó hòa nhập với xã hội hơn. Điều này là do một người có lòng tự trọng thấp chắc chắn sợ bị mọi người từ chối.
Do đó, để xây dựng các kỹ năng xã hội tốt, hãy học cách tin tưởng vào khả năng của bạn và chấp nhận điểm mạnh và điểm yếu của bạn. Một khi chúng ta hiểu được giá trị của bản thân, sự lo lắng xã hội sẽ biến mất vì chúng ta ít quan tâm đến những gì người khác nghĩ về mình.
Đừng đòi hỏi bản thân phải hoàn hảo
Nhà trị liệu hành vi nhận thức Jennifer Shannon giải thích rằng hầu hết mọi người trở nên lo lắng quá mức khi tương tác với người khác vì họ muốn trở nên hoàn hảo 100%.
Họ cảm thấy mình phải luôn nói điều đúng đắn vào đúng thời điểm và là người hài hước nhất trong cuộc trò chuyện. Họ nghĩ rằng nếu họ không thể gây ấn tượng với bạn bè hoặc đối tác của mình, họ đã thất bại.
Điều này có thể dẫn đến căng thẳng tâm lý. Nếu muốn xử lý các tình huống xã hội tốt hơn, chúng ta cần hiểu rằng chúng ta không mắc nợ bất kỳ ai hay bất cứ điều gì trong các cuộc trò chuyện của mình. Việc của tôi không phải là gây ấn tượng.
Đừng lọc từ trong đầu
Theo nhà nghiên cứu Olivia Remes của Đại học Cambridge, một trong những lý do khiến mọi người trở nên lo lắng về mặt xã hội là vì họ xem xét lại các câu trước khi nói.
Bởi vì trước khi họ nói, họ tự nhủ: “Đây có phải là điều nên làm không?” Họ vẫn còn băn khoăn về điều đó sau khi đã nói. Việc kiểm duyệt và lọc từ xuất phát từ nhu cầu gây ấn tượng. Nhưng sự thật là, chúng ta càng cố tỏ ra ngoại giao hay kể một câu chuyện cười phù hợp, chúng ta càng ít thành công.
Các cuộc trò chuyện thú vị xảy ra một cách tự nhiên. Nó được tạo ra với sự đóng góp của nhiều người. Bây giờ không phải là lúc để thể hiện chúng ta giỏi như thế nào.
Giải thích cặn kẽ trong cuộc trò chuyện
Những người không thích giao tiếp nơi công cộng cũng muốn dành ít thời gian nhất có thể khi đến lượt họ nói về điều gì đó. Tuy nhiên, thái độ này có thể làm hỏng cuộc trò chuyện và không tốt cho kỹ năng giao tiếp.
Những gì bạn cần là học cách cung cấp những thông tin chi tiết. Điều này đặc biệt tốt nếu chủ đề là chủ đề mà chúng ta biết. Cung cấp nhiều chi tiết trong giao tiếp của bạn có thể là một cách tuyệt vời để phát triển các kỹ năng đàm thoại và khiến việc giao tiếp với người khác trở nên thú vị hơn.
Biết hành động bất chấp sợ hãi
Mọi người đều có lúc sợ hãi một điều gì đó, nhưng không phải ai cũng để nỗi sợ hãi ngăn cản họ hành động.
Một số người xem nỗi sợ hãi như một tín hiệu cho thấy họ nên trì hoãn điều gì đó mà họ sắp làm, trong khi đối với những người khác, đó chỉ là một cảm giác. Giống như bất kỳ cảm giác nào khác, nó sẽ đến và đi.
Nhưng làm thế nào để bạn học cách đối mặt với nỗi sợ hãi của mình và giúp hòa nhập với xã hội?
Sự thật là, để làm được điều này, chúng ta phải phát triển một nhận thức đúng đắn về bản thân để từ đó có những hành động đúng đắn. Như nhà trị liệu tâm lý Amy Morin giải thích, tránh những điều bạn sợ sẽ cảm thấy tốt trong thời gian ngắn. Nhưng về lâu dài, điều này sẽ dẫn đến những lo ngại nghiêm trọng hơn.
Hãy nhớ rằng, những điều tuyệt vời không đến một cách dễ dàng. Về lâu dài, những nỗi đau của sự trưởng thành tăng sẽ ngọt ngào hơn nhiều so với bất kỳ sự nhẹ nhõm thoáng qua nào mà sự trốn tránh có thể mang lại.
Xây dựng danh tiếng của bạn như một nghệ sĩ
Trong các tương tác xã hội, mọi người đưa ra kết luận về chúng ta dựa trên những gì rõ ràng nhất. Sau đó, họ phân tích mọi thứ chúng ta làm để phù hợp với các giả định của họ. Ví dụ, nếu chúng ta tỏ ra nhút nhát, rụt rè và đầu bù tóc rối, sẽ chẳng ai quan tâm liệu chúng ta có tài năng như Einstein hay không.
Thông thường, mọi người vô thức coi mình là người nhút nhát và khó tiếp cận trước khi họ gặp người khác.
Điều cần làm là trau dồi danh tiếng của chính mình như là một nghệ sĩ. Khi ra ngoài, hãy ăn mặc phù hợp để thu hút những người xung quanh và biết cách thể hiện hình ảnh mạnh mẽ, tự tin và cởi mở.
Trong các tình huống xã hội, hãy thường xuyên mỉm cười với người khác và cử chỉ khi nói. Nghiên cứu về tác động của nụ cười đối với các tương tác xã hội, do Tiến sĩ Daniel John đứng đầu, đã chỉ ra rằng nụ cười có thể thúc đẩy giao tiếp hiệu quả vì người khác coi đó là dấu hiệu của sự ấm áp.
Không nghịch điện thoại khi trò chuyện
Nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Tâm lý Kinh tế cho thấy việc sử dụng điện thoại thông minh trong các tương tác xã hội không chỉ làm giảm chất lượng giao tiếp mà còn làm giảm sự hài lòng của chúng ta với thời gian giao tiếp.
Đầu tiên, việc sử dụng điện thoại trong cuộc trò chuyện sẽ gửi một thông điệp rằng chúng ta không quan tâm đến những gì người khác nói.
Mọi người cũng nhìn vào điện thoại của họ rất nhiều. Trung bình, các nghiên cứu cho thấy mọi người kiểm tra điện thoại của họ tới 150 lần một ngày. Do đó, quy tắc quan trọng nhất để kiểm soát việc sử dụng điện thoại di động trong các tình huống xã hội là để điện thoại di động khuất tầm nhìn.
Đôi khi một người gây ấn tượng khi họ nói chuyện với chúng ta không phải vì chúng ta dí dỏm hay hài hước mà vì sự chú ý của chúng ta khiến họ cảm thấy mình quan trọng và được lắng nghe.
Website kiểm tra EQ miễn phí chính xác nhất
Nếu bạn muốn biết liệu mình có thực sự là một người cho chỉ số EQ cao hay không, hay bạn đơn thuần chỉ muốn đánh giá và kiểm tra trí tuệ cảm xúc của chính mình, hãy truy cập vào website Test IQ Free nhé!
Test IQ Free, hay testiqfree.com, là một tổ chức chuyên nghiên cứu về IQ, EQ, não bộ và nhận thức của con người. Các bài kiểm tra IQ và EQ theo tiêu chuẩn quốc tế do nhóm nghiên cứu thực hiện đều miễn phí. Bên cạnh đó, website còn cung cấp những thông tin hữu ích và thú vị về các chỉ số thông minh cũng như cách để rèn luyện trí thông mình tốt nhất.
Truy cập ngay website: https://testiqfree.com/
Qua những chia sẻ trên chắc các bạn đã có được câu trả lời cụ thể về EQ là gì và đặc điểm của người có EQ cao rồi đúng không? Hi vọng bài viết đã mang đến những thông tin thú vị nhất để bạn hiểu hơn về loại chỉ số này.